คลินิกไก่ชน

ดำเนินเรื่องโดย หมอไก่

.....ภาวะหัวใจวายในไก่ชน : ศัตรูเงียบในสนามที่หลายคนไม่รู้ตัว

หลายคนอาจเคยเห็นอาการที่บางครั้งเราลงความเห็นกันว่าโดนตีกระเดือกตาย โดนตีข้อหัวตาย ช็อคโดยไม่ทราบสาเหตุ อาการเบื้องต้นจะมีสัญญาณบอก แต่เราอาจจะไม่สังเกต และบางตัวคือโรคประจำตัวที่ยังไม่แสดงอาการ จนกว่าร่างกายจะออกกำลังกายและหัวใจทำงานถึงจุดที่เสียชีวิต ดังนั้นโรคหัวใจในไก่เป็นโรคที่แฟนไก่ชนทั้งหลายและผู้เพาะเลี้ยงไก่ชนไม่ควรละเลย การศึกษา ป้องกัน และรักษาตามอาการ ศึกษาตามบทความ เพราะผมเอามาลงให้อย่างละเอียดเพื่อท่านผู้อ่านทุกท่านรายละเอียดตามนี้เลยครับ
 การฝึกซ้อมอย่างเข้มข้นและการแข่งขันในสนามถือเป็นบทพิสูจน์ความแข็งแกร่งของนักสู้ปีกเหล็กอย่างแท้จริง แต่ในหลายกรณีที่พบเห็นไก่ที่กำลังชนได้ดี วิ่งดี ออกอาวุธได้แม่นยำ กลับเกิดอาการทรุดฮวบลงกลางสนาม และเสียชีวิตในเวลาอันรวดเร็ว ราวกับ "หัวใจวาย" ซึ่งเป็นปัญหาที่มักถูกมองข้ามในวงการไก่ชนมาช้านาน
...... ภาวะหัวใจวายในไก่ชนคืออะไร?
หัวใจวาย (Heart Failure / Sudden Cardiac Arrest) คือ ภาวะที่ระบบหัวใจล้มเหลวเฉียบพลัน ไม่สามารถสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงอวัยวะต่างๆ ได้ทัน ทำให้ร่างกายขาดออกซิเจน และเกิดการเสียชีวิตอย่างรวดเร็ว ซึ่งมักเกิดในช่วงที่ไก่ออกแรงหนัก เช่น ฝึกซ้อมหนักเกิน หรือต่อสู้ในสนามที่ใช้กำลังสูงต่อเนื่อง
.......สาเหตุหลักของหัวใจวายในไก่ชน
   1. ความเครียดและการออกแรงเกินขีดจำกัด ไก่ที่ผ่านการฝึกหนักโดยไม่พักเพียงพอฝึกชนบ่อยครั้งในช่วงเวลาสั้นใช้อุปกรณ์ฝึกอย่าง “วิ่งลู่ วิ่งสายพาน” นานเกินไป
   2. ภาวะหัวใจโตโดยธรรมชาติหรือจากพันธุกรรม
พบในบางสายพันธุ์ที่มีขนาดตัวใหญ่ กล้ามเนื้อแน่น แต่หัวใจเล็กหรือทำงานไม่สมดุล
   3. การใช้สารกระตุ้นเกินขนาด
    สารบางชนิด เช่น คาเฟอีน, สเตียรอยด์, ยาขยายหลอดลม หรือยากระตุ้นหัวใจที่ออกฤทธิ์เร็ว อาจทำให้หัวใจเต้นผิดจังหวะจนถึงขั้นหัวใจล้มเหลว
   4. สภาพอากาศร้อนจัด + ความชื้นสูง
   เพิ่มภาระการทำงานของหัวใจและระบบหายใจ 5 การขาดสารอาหารบางชนิด เช่น แมกนีเซียม, วิตามินอี, ซีลีเนียม มีผลต่อการทำงานของกล้ามเนื้อหัวใจและระบบประสาทที่ควบคุมหัวใจ
...... อาการเบื้องต้นที่ควรสังเกต
หายใจเร็ว ผิดปกติ ขณะพัก ปีกตก ซึม ไม่คึกคัก หลังจากออกกำลังกาย หงอนและใบหน้าเริ่มซีด หรือเขียวคล้ำ เดินเซ หรือทรุดตัวลงกะทันหัน บางรายไม่มีอาการนำมาก่อนเลย
****อาการเหล่านี้มักเกิดภายใน 1–5 นาทีแรกหลังจากใช้กำลังเต็มที่****
....... การป้องกันหัวใจวายในไก่ชน
   1. ปรับตารางการฝึกให้อยู่ใน “โซนปลอดภัย” พักวันเว้นวัน ไม่ฝึกต่อเนื่องเกิน 3 วันติด ไม่ควรฝึกในช่วงแดดจัดหรืออากาศอบอ้าว
   2. เสริมวิตามินและแร่ธาตุที่จำเป็นต่อระบบหัวใจ วิตามิน E + ซีลีเนียม: ต้านอนุมูลอิสระ แมกนีเซียม : ช่วยควบคุมจังหวะการเต้นของหัวใจ วิตามิน B1 : ช่วยในการส่งสัญญาณประสาทที่ควบคุมหัวใจ
   3. ควรงดใช้สารกระตุ้นที่ออกฤทธิ์แรง หากไม่จำเป็น หากจำเป็นต้องใช้ ควรอยู่ในปริมาณและช่วงเวลาที่สัตวแพทย์ควบคุม
   4. ตรวจสมรรถภาพหัวใจก่อนชน
การฟังเสียงหัวใจ และการประเมินอัตราการฟื้นตัวหลังวิ่งเบาๆ คือวิธีง่ายๆ ที่ผู้เลี้ยงสามารถทำได้เอง
  ...หากเกิดภาวะหัวใจวายแล้ว ต้องทำอย่างไร ?
   ในกรณีไก่ทรุดหรือหมดสติ : รีบลดอุณหภูมิร่างกายทันที ด้วยการใช้ผ้าชุบน้ำเย็นเช็ดตัว หยดสารช่วยขยายหลอดลมและกระตุ้นหัวใจ  – ภายใต้การควบคุมของสัตวแพทย์เท่านั้น ปั๊มหัวใจ (CPR) ในเบื้องต้นอาจใช้การนวดเบาๆ บริเวณอก เพื่อกระตุ้นการไหลเวียน ให้ออกซิเจนเสริม (ถ้ามี)
คำเตือน : อัตราการรอดชีวิตจากภาวะหัวใจวายเฉียบพลันในไก่ต่ำมาก หากไม่เตรียมความพร้อมไว้ล่วงหน้า หัวใจวายในไก่ชนไม่ใช่เรื่องไกลตัว และไม่ควรถูกมองว่าเป็น "ความโชคร้าย" แบบไร้เหตุผล ความรู้ ความเข้าใจ และการวางแผนการฝึกที่ถูกต้อง จะช่วยลดความเสี่ยงนี้ได้อย่างมาก ไก่ชนของท่านไม่ใช่เพียงนักสู้ในสนาม แต่คือชีวิตหนึ่งที่สมควรได้รับการดูแลอย่างมืออาชีพ