นานา...สาระ

ดำเนินเรื่องโดย บก.แจ็ค

     เมื่อไก่ชนถูกสุนัขกัดตาย ....แนวทางเรียกร้องความยุติธรรมทางกฎหมายสำหรับเกษตรกรผู้เพาะเลี้ยงไก่ชน
  ในยุคที่ไก่ชนกลายเป็นสัตว์เศรษฐกิจตัวสำคัญ สร้างรายได้และอาชีพให้กับเกษตรกรทั่วประเทศ ปัญหาที่อาจดูเล็กน้อยในสายตาคนทั่วไป อย่าง “สุนัขเพื่อนบ้านหลุดมากัดไก่ชนในฟาร์ม” กลับสร้างความเสียหายใหญ่หลวงในเชิงเศรษฐกิจและจิตใจของผู้เลี้ยงไก่ได้อย่างคาดไม่ถึง ในบทความนี้ เราจะนำกรณีตัวอย่างจากเกษตรกรรายหนึ่งที่สูญเสียไก่พ่อพันธุ์ แม่พันธุ์ และลูกไก่ จากการถูกรุมกัดโดยสุนัข 3 ตัวซึ่งมีเจ้าของอยู่ชัดเจน ความเสียหายประเมินแล้วราว 100,000 บาท พร้อมเอกสารการซื้อขายที่สามารถพิสูจน์มูลค่าความเสียหายได้ครบถ้วน
    คำถามสำคัญคือ เกษตรกรผู้เสียหายควรทำอย่างไร? และเจ้าของสุนัขจะต้องรับผิดชอบทางกฎหมายแค่ไหน?
1.เจ้าของสุนัขมีความผิดหรือไม่?
     ตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 433 ระบุว่า“เจ้าของสัตว์ต้องรับผิดในความเสียหายที่สัตว์ของตนทำให้แก่ผู้อื่น... เว้นแต่จะพิสูจน์ได้ว่าได้ใช้ความระมัดระวังตามสมควรแล้วในการควบคุมสัตว์นั้น” แปลว่า หากสุนัขของใครไปกัดทำลายสัตว์เลี้ยงหรือทรัพย์สินของผู้อื่น เจ้าของจะต้องชดใช้ค่าเสียหาย เว้นแต่จะพิสูจน์ได้ว่าได้ดูแลอย่างเข้มงวดและเหตุเกิดจากความสุดวิสัย (ซึ่งในทางปฏิบัติพิสูจน์ได้ยากมาก)
  2.เกษตรกรควรดำเนินการอย่างไรทันทีเมื่อเกิดเหตุการณ์?
ขั้นตอนเบื้องต้น
 1. รวบรวมหลักฐานให้ชัดเจนถ่ายภาพซากไก่ที่เสียชีวิตและร่องรอยการกัดถ่ายภาพหรือวิดีโอสุนัขที่ก่อเหตุ หากสามารถระบุตัวได้เก็บใบเสร็จ/สลิปโอนซื้อพ่อพันธุ์แม่พันธุ์ทุกตัวเรียกพยานบุคคลหากมีผู้เห็นเหตุการณ์
   2. แจ้งความกับสถานีตำรวจในพื้นที่เกิดเหตุทันที ใช้หลักฐานที่รวบรวมเพื่อบันทึกประจำวัน
ระบุความเสียหายชัดเจน รวมถึงมูลค่ารวม
   3. ขอให้พนักงานสอบสวนออกหนังสือเชิญเจ้าของสุนัขมาให้การในบางกรณี หากเจ้าของรับผิด อาจเจรจาชดใช้ได้โดยไม่ต้องฟ้องร้อง แนวทางการเรียกร้องค่าเสียหายหากไม่สามารถตกลงกันได้โดยสมัครใจ ผู้เสียหายมีสิทธิฟ้องต่อศาลแพ่งเพื่อเรียก "ค่าเสียหายจากการละเมิด" โดยอ้างอิงตาม มาตรา 420 และ 433 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งฯค่าเสียหายที่สามารถเรียกร้องได้มีดังนี้ : มูลค่าของไก่ที่ตาย (โดยใช้สลิปการซื้อขายเป็นหลักฐาน) ค่ารักษาพยาบาล (หากมีไก่บาดเจ็บ) ค่าความเสียหายจากการขาดรายได้ เช่น ค่าลูกไก่ที่ไม่ได้เกิดในอนาคตจากพ่อพันธุ์แม่พันธุ์ที่ตาย
     บทลงโทษเจ้าของสุนัขในทางอาญา
   กรณีรุนแรง หากพบว่าเจ้าของ ปล่อยปละละเลย จนสุนัขก่อเหตุซ้ำ หรือจงใจให้สัตว์ทำร้ายผู้อื่น อาจเข้าข่าย มาตรา 377 แห่งประมวลกฎหมายอาญา  ผู้ใดปล่อยสัตว์อันดุร้าย...เข้าไปในสถานที่ของผู้อื่น ต้องระวางโทษปรับไม่เกิน 500 บาท
หมายเหตุ: แม้โทษทางอาญาจะเบา แต่ในทางแพ่งสามารถเรียกค่าเสียหายจำนวนมากได้
      5. หน่วยงานหรือองค์กรที่สามารถให้ความช่วยเหลือ สถานีตำรวจในพื้นที่ (ฝ่ายสอบสวนและดำเนินคดี) สำนักงานปศุสัตว์อำเภอ/จังหวัด (ออกเอกสารประกอบมูลค่าความเสียหาย) ทนายความประจำอำเภอ หรือองค์กรช่วยเหลือทางกฎหมาย เช่น สำนักงานอัยการสูงสุด กลุ่มเกษตรกรเลี้ยงไก่ชนหรือสหกรณ์ไก่ชน (อาจช่วยเจรจาหรือเป็นพยานร่วม)
     การเลี้ยงไก่ชนในปัจจุบันไม่ใช่แค่ “งานอดิเรก” แต่เป็น “ทรัพย์สินที่มีมูลค่า” เช่นเดียวกับทรัพย์อื่น ๆ หากได้รับความเสียหายจากสัตว์ของผู้อื่น เจ้าของไก่ชนมีสิทธิเรียกร้องค่าเสียหายตามกฎหมายอย่างชัดเจนอย่านิ่งเฉยเมื่อเกิดความเสียหาย เพราะการรักษาสิทธิของท่าน ก็คือการปกป้องอาชีพของพี่น้องเกษตรกรทั่วประเทศ